Technologische en economische haalbaarheid
Waterstof: het houdt de gemoederen flink bezig en er wordt vrijwel dagelijks over gepubliceerd. “Wij wachten wel op waterstof” is een veel gehoorde uitspraak in onze dagelijkse praktijk. DWA doet veel onderzoek naar het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving voor gemeenten en provincies. Wij verdiepen continu onze kennis op dit gebied. Universitair studente Babette Korevaar schreef daarom in opdracht van DWA en Universiteit Utrecht haar scriptie over de toepasbaarheid van waterstof in de gebouwde omgeving.
De transitie naar een aardgasvrije energievoorziening geeft uitdagingen op technologisch, organisatorisch, sociaal, financieel en praktisch vlak. Op dit moment is het nog onzeker hoe waterstof ingezet kan worden als duurzame energiedrager. Het potentieel van waterstof is groot, maar er is nog weinig bekend over hoe de energiedrager zich verhoudt tot andere aardgasvrije alternatieven. Daarnaast is er ook nog geen zekerheid over de hoeveelheid waterstof die er in de toekomst beschikbaar is en hoe de prijs zich gaat ontwikkelen.
Waterstof als warmtevoorziening
De scriptie richt zich op de technologische en economische haalbaarheid van waterstof als warmtevoorziening in de gebouwde omgeving. Er is verkend hoeveel groene waterstof er geproduceerd zou moeten worden om al het aardgasgebruik in de gebouwde omgeving te vervangen. Daarnaast is de economische haalbaarheid van een waterstof warmtesysteem onderzocht met gebruik van de Total Cost of Ownership (TCO). Dit is gedaan vanuit het oogpunt van woningeigenaren voor bestaande woningtypes. De verkregen uitkomsten kunnen worden vergeleken met de TCO van alternatieve aardgasvrije warmtesystemen.
Download hier de scriptie van Babette Korevaar (PDF)
Wij zijn van mening dat goed is onderzocht in hoeverre het in Nederland mogelijk is om de benodigde waterstof te produceren die nodig is voor de gebouwde omgeving en grondstoffenindustrie. De conclusie is dat dit een enorme ruimtelijke impact heeft vanwege de te plaatsen zonnepanelen en/of windmolens die ten koste gaat aan de ruimte voor het verduurzamen van de elektriciteitsvraag in Nederland. Import uit het buitenland zal nodig zijn, wat echter invloed heeft op de prijzen. In de scriptie zijn drie prijsscenario’s voor waterstof uitgewerkt om een beeld te krijgen van de kosten. De kosten (TCO) van waterstofketels in woningen zijn in de scriptie nog niet vergeleken met andere aardgasvrije alternatieven.
Vergelijking met aardgasvrije alternatieven
Op dit moment vergelijkt DWA voor diverse gemeenten de kosten van een aardgasketel met een warmtenet, all electric oplossingen, waterstofketels en hybride warmtepompen met waterstofketel. Zodra de uitkomsten bekend zijn, zullen wij deze delen. Naast de technische uitdagingen, komen daarin ook vele andere aspecten aan het licht, zoals veiligheid, termijn van beschikbaarheid, bewonersacceptatie, overlast in woningen en de beschikbaarheid van warmtebronnen.
Tot nu toe overheerst de conclusie: Waterstof kan ons inziens een goede oplossing zijn voor gebieden, waar aardgasvrije alternatieven erg duur zijn. Waterstof is met name geschikt voor opslag tijdens elektriciteitspieken en hoogwaardige toepassingen, zoals als brandstof in (lokale) elektriciteitscentrales waarbij de restwarmte benut wordt en de lokale elektriciteitsnetten ontlast kunnen worden.
Wacht niet op waterstof maar ga waar het kan voor alternatieve aardgasvrije technieken. En start met no-regret-maatregelen zoals woningisolatie. Want ook als waterstof de toekomst is, is het altijd lonend om de warmtebehoefte zoveel als mogelijk te verlagen.
