Wat kunnen we van hen leren in de energietransitie?
“I love it when a plan comes together”, zei Hannibal Smith van ‘The A-Team’ in de jaren ’80 en ’90. Een relatief groot probleem werd in korte tijd opgelost met een goed plan, heldere strategie en een perfecte samenwerking. Wat kunnen we van hen leren?
De energietransitie heeft een duidelijk doel: 95% CO2-reductie in 2050. Als we kijken naar de combinatie van de aanpak uit het Klimaatakkoord (gepolderd via klimaattafels), de subsidieregelingen, de proeftuinen (en het rapport daarover van de Rekenkamer) en de tekst van de Warmtewet 2.0, dan mis ik een heldere strategie en doordachte keuzes. Tegelijkertijd zie ik niet wie de regie neemt, waardoor wel 1.000 prachtige bloemen bloeien, maar we waarschijnlijk ook betalen om te ‘wieden en opnieuw te planten’ in minder geslaagde projecten.
Waarom was het bij ‘The A-Team’ een stuk eenvoudiger? Een groot maar overzichtelijk probleem werd in 30 minuten opgelost. Hannibal was ‘on the jazz’ met het perfecte plan. Ook zat de loods – waar The A-team was opgesloten – volgestouwd met bruikbare onderdelen én dan was er nog de bekende autogeensnijbrander voor Mr. T. Maar als ik eerlijk ben, deze oplossing was alleen mogelijk door een regisseur, een goed script en de juiste ‘rekwisieten’ die tijdig waren klaargelegd en goed zijn getimed. De juiste combinatie zorgde ervoor dat het doel werd gerealiseerd en wij hiervan konden genieten.
Maar wie is onze regisseur bij de energietransitie? Wie schrijft het script? Wie zorgt dat grote innovaties gefaciliteerd worden en technieken klaar liggen? Door het huidige gebrek aan regie wordt er op meerdere momenten en door meerdere partijen geleerd van dezelfde soort fouten. Hierdoor worden ad-hoc keuzes gemaakt waar we op langere termijn spijt van krijgen. Er is bijvoorbeeld gekozen en betaald voor een infrastructuur die mogelijk op de lange duur niet past en het veranderen daarvan is een grote investering.
1.000 bloemen die bloeien is prima, maar niet in het wild. Veel liever in een Energetische Keukenhof.
Mijn oplossing is een ‘zakenkabinet’ die grote innovaties aanjaagt, projecten opzet zodat we inhoudelijk en maatschappelijk kunnen leren van de uitkomsten, en doelen bereikbaar maken tegen de laagste maatschappelijke kosten. Onze ‘30 minuten’ zijn al begonnen en alleen met een heldere regie en strategie kunnen wij in 2050 zeggen: “I love it when a plan comes together.”
