In 10 stappen naar aardgasvrije wijken
Hoe kun je als gemeente wijken aardgasvrij maken in de warmtetransitie? Het door DWA ontwikkelde 10-stappenplan gericht op de bestaande bouw geeft vooral aan dat de transitie een proces is, dat we het met elkaar moeten hebben over de stappen daarin en dat we proberen elke stap behapbaar te maken.
Veel gemeenten willen ambitieus aan de slag gaan met de overgang naar aardgasvrij. Hoewel nog veel onduidelijk is, onder meer rond financiering en bevoegdheden, zetten zij de benodigde raderen vast in beweging.
Technisch-inhoudelijk en procesmatig draagt DWA in deze trajecten bij aan een helder beeld bij de status quo: waar staan we nu, welke opties hebben we (nu) tot onze beschikking, wat zouden kansrijke buurten zijn om te starten (en waarom) en hoe komen we tot die conclusie? Hier komen we door sessies met interne collega’s, met externe partners, met bestuurders, raadsleden en betrokken partijen als woningcorporaties en netbeheerders.
- Stap 1: Ambitie en urgentie
Ambitie en urgentie zijn nodig om mensen in beweging te krijgen. Het is belangrijk die binnen de organisatie concreet te formuleren en (bestuurlijk) vast te stellen. Zo is er mandaat en draagvlak voor een termijn die de bestuursperiode overstijgt.
- Stap 2: Integraal team
Het projectteam is breder dan de beleidsadviseur Duurzaamheid en heeft een eenduidige opdracht. Er is een herkenbaar aanspreekpunt voor bestuur en omgeving. Het integrale team vertegenwoordigt de gemeente breed; Duurzaamheid, Communicatie, Ruimtelijke ordening, Financiën, Gebouwbeheer enzovoort.
- Stap 3: Vraag en aanbod in kaart
Aan de hand van de beschikbare data over bebouwing, infrastructuur en plannen voor de toekomst, in kaart brengen waar de warmtevraag en waar het -aanbod zit, inclusief (een inzicht in) de integrale kosten. Met deze kaarten en overzichten, op basis van technische kennis, bepalen welke aardgasvrije oplossing in welke wijk past.
- Stap 4: Belanghebbenden
In een vroegtijdig stadium gaan de belanghebbenden met elkaar in gesprek over een aardgasvrije toekomst. Er
is ruimte voor het bespreken van drijfveren, belangen en randvoorwaarden van woningcorporaties, buurgemeenten,
netwerkbedrijven, bedrijven en bewoners (-coöperaties).
- Stap 5: Transitievisie warmte
Gemeenten moeten uiterlijk eind 2021 een Transitievisie Warmte vaststellen. Een plan waarin staat wanneer uw
gemeente, wijk voor wijk, los van het aardgas komt. Het verkent alternatieven, afwegingskaders en randvoorwaarden voor een aardgasvrije voorziening. We sluiten hiermee aan bij de landelijke leidraad. - Stap 6: Tijdpad
Op basis van de Transitievisie Warmte hebben we bepaald waar we gaan beginnen en waarom. Nu bepalen we waarmee we gaan beginnen en hoe we komen tot een Wijkuitvoeringsplan.
- Stap 7: Wijkuitvoeringsplan
Het Wijkuitvoeringsplan wordt opgesteld samen met de partners: wat gaat er op basis van de visie concreet gebeuren op wijk-, buurt-, straat of zelfs op gebouwniveau? In het Wijkuitvoeringsplan is aandacht voor het communicatietraject, maar ook voor het combineren van werken in de openbare ruimte. Denk aan rioolvervanging, bestrating, glasvezel, enzovoort.
- Stap 8: Financiering en organisatie
Uitwerken van integrale kostenmodellen en tariefstructuren, zoeken naar financieringsbronnen lokaal, provinciaal, nationaal en Europees. Benaderen van investeerders en bepalen of/hoe DWA participeert. Op basis van het Wijkuitvoeringsplan uitwerken van een aanbod aan of opties voor bewoners. Lees meer over onze dienstverlening op dit gebied.
- Stap 9: Uitvoeringsstructuur
Voor het uitvoeren van de werkzaamheden wordt een permanente uitvoeringsorganisatie opgezet met alle disciplines die nodig zijn. Doel is de uitvoering van het Wijkuitvoeringsplan. Denk aan het opzetten en begeleiden van aanbestedingstrajecten en toezien op juiste uitvoering van (deel)projecten.
- Stap 10: Monitoring, Beheer en Onderhoud
Als de transitie heeft plaatsgevonden, is het belangrijk om de prestaties te garanderen. Lessen die we daarvan leren, passen we toe bij wijken die volgen: monitoring van energieprestaties, beheer en onderhoud van installaties op orde en eventueel begeleiden van exploitatie (bij coöperatieve organisatievorm).
Overall: Communicatie zorgt voor verbinding! Wijkaanpak warmtetransitie met bewoners zorgt voor draagvlak.
Lees meer over onze projecten:
Transitievisie Warmte voor Nieuwegein
Transitievisie Warmte voor Purmerend en Beemster