Uitstekende duurzaamheidsprestaties voor NIOO Wageningen

Forse besparing

Gelukkig vormt NIOO een positieve uitzondering. Ook na de ingebruikname zette het team zich in om zo effectief mogelijk gebruik te maken van duurzame energiebronnen en energieverspilling tegen te gaan. Voor de technische fijnproevers: NIOO gebruikt, in vergelijking met een traditionele installatie, 58% minder energie voor verwarmen en 91% minder voor koelen. Het gemiddelde rendement van de warmtepomp over 2017 (gemiddelde COP) was ruim 4,9. Dit zijn werkelijk zeer goede prestaties, waar NIOO met recht trots op mag zijn. Van de resterende energie die nog nodig is, wordt een deel opgewekt met zonnecollectoren en PV-panelen. De rest wordt als duurzame elektriciteit ingekocht.

Meten en bijsturen

DWA monitort de installaties. Dit houdt in dat de data van de installatie realtime wordt geanalyseerd waardoor er een optimaal inzicht ontstaat in de prestaties van de installatie. Afwijkingen worden vertaald naar verbeteracties en deze worden dan ook weer door monitoring getoetst. De uitkomsten worden periodiek besproken met NIOO en Heijmans, die de onderhoudswerkzaamheden verricht.

Wim Verdonk, hoofd technische dienst bij NIOO, onderstreept het belang van goede samenwerking: “Door adviseur en installatiebedrijf aan elkaar te koppelen, ontstaat er synergie en een beter eindresultaat. Dat is in het belang van de gebruiker van het gebouw; die wil comfort én duurzaamheid. NIOO laat zien dat dat prima samengaat”.

De resultaten zijn bijzonder positief: een goed functionerende installatie, een uitstekend totaal energierendement en een ondergrondse warmte/koudeopslag die keurig in balans is. Intern vrijkomende warmte wordt optimaal hergebruikt. Zo wordt bijvoorbeeld de warmte die vrijkomt in de koelinstallatie voor de klimaatkamers en koelcellen, direct gebruikt voor de verwarming van het gebouw. Of, als er geen warmte nodig is, opgeslagen in de ondergrondse opslag.

Soms moeten meetresultaten worden getoetst aan berekeningen. Een voorbeeld hiervan is de installatie waarmee zonnewarmte wordt geoogst. De gemeten opbrengst bleek lager dan wat de leverancier had beloofd. Met een gedetailleerd rekenmodel, waarin de collectorspecificaties zijn opgenomen, toonde DWA aan dat de collectoren wel degelijk goed functioneren. Uit vergelijking van monitoringresultaten en berekeningen blijkt dus dat de zonnecollectoren functioneren zoals mag worden verwacht.

Cradle to cradle

Het hoofdkantoor van het Nederlands Instituut voor Ecologie is een van de duurzaamste gebouwen van Nederland. Het NIOO, onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, bestudeert de werking van de natuur in al haar facetten. Diezelfde natuur werd als voorbeeld gesteld voor het ontwerp van de nieuwbouw. De architect en het ontwerpteam kregen de opdracht het gebouw zo veel mogelijk volgens de cradle to cradle-filosofie te ontwerpen: streven naar gesloten kringlopen van energie, water en materialen, maximaal gebruik maken van zon, licht en natuur en respecteren van biodiversiteit.

DWA was tijdens de ontwerpfase verantwoordelijk voor een conceptenstudie naar de duurzame invulling van opwekking en afgifte van warmte en koude, het totaalontwerp van alle technische installaties incl. het duurzame energieconcept, onderzoek naar toepassing van algen en onderzoek en verder ontwerp HT-bronnensysteem, subsidieadvies en op dit moment de monitoring en prestatiebewaking.